วิเคราะห์วรรณกรรมพื้นบ้าน เรื่องนางผมหอม(วิเคราะห์ตัวละคร)

วิเคราะห์ตัวละคร

                ในวรรณกรรมอีสานเรื่องนางผมหอม มีตัวละครอยู่มากมาย ในที่นี้จะขอยกตัวอย่างตัวละครที่มีความสำคัญในเรื่อง ดังนี้

นางผมหอม

ตัวละครเอกของเรื่องซึ่งมีลักษณะรูปโฉมงดงาม และผมมีกลิ่นหอม กวีได้พรรณนาลักษณะและกลิ่นหอมของตัวละครเอกไว้ดังนี้

ตัวอย่าง

ดังนั้น                    โสมงามเพี้ยง                       เสมอดั่งอินทร์เขียน

                                ตาคมขำ                                 ค่อยแลหลิงเยี้ยม

                                ผิวพรรณเหลื้อม                  วรรณคำก้านเกด

ยามเมื่อ                  ทรงเครื่องย่อง                      คือสาวฟ้ายู่สวรรค์

                                เนื้อฮามเกี้ยง                        สมส่วนกินะรี

พรรณนาถึงกลิ่นหอมของผม ตอนที่เจ้าชายได้ผอบทองบรรจุเส้นผมของนางผมหอม

ตัวอย่าง

แต่นั้น                    บาบ่าวท้าว                            บาคานไขอบ

ก็จึงเห็น                 ผมหอมอ่อนน้อย                สามเส้นอยู่ใน

                                กลิ่นหอมเฮ้า                        ตลบไปฮดฮ่วง

                                หอมทั่วเท้า                           เมืองกว้างซู่ภาย

อันว่า                      คนโทน้ำ                               หอมดีสุดยิ่ง

ก็หาก                     โฮยๆหอม                             บ่อิ่มดังดูได้

เหมือนดั่ง             บุบผาบ้าง                              บานจีจูบจ่อ

เป็นดั่ง                   ดวงดอกไม้                           มีพร้อมกลิ่นเสน

เจ้าชาย

ผู้เป็นสามีของนางผมหอม คลั่งไคล้กลิ่นหอมของผมนางเอกจนออกตามหาเพื่อจะเอามาเป็นคู่ครอง กวีได้พรรณนาถึงลักษณะตัวละครเจ้าชายไว้ดังนี้

ตัวอย่าง

อันว่า                      ภูธรฮัก                                   เกิ่งตาตนไท้

                                สมงามเพี้ยง                         คืออินทร์แปลงฮูบ

                                ๑๖ ขวบเข้า                           งามย้อยดั่งเขียน

                                สาวสนมใช้                          พอพันเทียมราช

                                เข้าแทบใกล้                          นำเจ้าอั่งโฮม        แท้แหล้ว

                พระยาช้าง

                เป็นบิดาของนางผมหอมซึ่งเกิดจากนางสีดา กวีได้พรรณลักษณะของพระยาช้างไว้ดังนี้

ตัวอย่าง

เมื่อนั้น                  ช้างใหญ่ฮ้าย                         เดินคั่วกินคน

                                เดินไพรหนา                        ด่วนมามียั้ง

มันก็                       เค็งๆไม้                                 ในดงหักมุ่น         มาแหล้ว

มันก็                       แผะแผดฮ้อง                        เสียงห้าวผาบมาร

                นางสีดา

                เป็นมารดาของนางผมหอมซึ่งเกิดจากตอนที่นางได้ไปกินน้ำในรอยเท้าพระยาช้างแล้วตั้งครรภ์ในเวลาต่อมา กวีได้พรรณนาลักษณะนางสีดาไว้ดังนี้

ตัวอย่าง

เจ้าก็                        มีลูกน้อย                               หญิงแก้วยอดนาง                นั้นแหล้ว

                                นามกรแก้ว                           เฮียกชื่อชื่อคนสีดา

                                สมเสลางาม                          เกิ่งอินทร์ลงแต้ม

ดีแก่                        สมงามเพี้ยง                         เพียงพระจันทร์ ๑๕ ค่ำ     นั้นแหล้ว

ชายก็                      มักปวดดิ้น                            ดอมน้อยพระยอดนาง        แท้แหล้ว

                                ขัวๆหน้า                               ผิวใสเสมอแว่น

                                ตาเหลือบเยิ้ม                        คอยไว้ก็หากงาม

                                ผมดำเกี้ยง                             เขียวคือเทาดำอ่อน

                                นิ้วกลอมส้วย                        คิ้วก่องคันศร

                                แอวกลมบาง                         ดั่งนางสวรรค์

                                สอง่ายแก้ม                           คือสิ่งวันคำ          

                สีลา ชาดา

                โอรสและธิดาของนางผมหอมซึ่งเกิดจากเจ้าชาย เมื่อครั้งที่เจ้าชายออกตามหานางผมหอม แล้วอยู่ปราสาทด้วยกันจนมีโอรสและธิดา

ตัวอย่าง

บัดนี้จักกล่าวเถิง

                                พระบาทท้าว                        น้อยนาถนางหอม               ก่อนแหล้ว

                                ทั้งกุมาร                                 อ่อนศรีสองน้อย

ยังเล่า                     เนาค้างกลางดง                    ป่าไพรถ้ำเถื่อน

                                พระบาทท้าว                        อุ้มอ่อนสีลา

                                ชาดานาง                               แม่เอามาอุ้ม

               

นางลุน

                เป็นร่วมมารดากับนางผมหอมซึ่งเกิดจาก นางสีดากับโค ตอนที่นางสีดาหลงป่าแล้วกินน้ำในรอยเท้าโค เมื่อเข้าป่าไปตามหาบิดา นางไม่ใช่เชื้อสายของพระยาช้างจึงถูกพระยาช้างฆ่าตาย

                ตัวอย่าง

อันว่า                      นางลุนน้อย                          แนวนามยศต่ำ                      จริงแหล้ว

ก็จึง                         ขึ้นบ่ได้                                  บุญเจ้าบ่มี                              เจ้าเอย

แล้วเล่า                  พรากที่นั้น                            เข้าป่าจวงจันทน์

                                แซวๆเสียง                            คื่นเค็งตีนช้าง

บ่อาจ                      นับอ่านได้                             บริวารช้างใหญ่

                                นับอ่านได้                             พอตื้อโกฎิสาร

                                ฝูงส่ำน้อย                              นับชั่วเหลือประมาณ

                                เต็มดงดอน                           ซู่ภายลือได้

ยังท่อ                      ตนเดียวน้อย                         นางหอมดั้นดุ่ง                    ไปแหล้ว

อันว่า                      นางหล้าน้อย                        มรณาเมี้ยนมอดชีวัน          แท้แหล้ว

                                                               

นางโพง

                ลักษณะของนางโพงนั้นอัปลักษณ์ ทั้งยังมีกลิ่นเหม็น แต่นางกลับมีฤทธิ์จำแลงตนให้เป็นหญิงสาวผู้สง่างามได้ ดั่งเช่นจำแลงตนเป็นนางผมหอม เพื่อจะได้เป็นคู่ครองของเจ้าชาย

ตัวอย่าง

แต่นั้น ยังมี           นางเปรตฮ้าย                        ลักลอบเหลียวเห็น

มันก็ ทำตน           เป็นนางงาม                         ผู้เดียวแกมเนื้อ

บางพ่อง หัวขาว  ตาเหลือกปากแหว่งเบี้ยว   ทั้งแข้งเจิง

                                คิงมันเถ้า                               หนังย่านซ้ำผัดเหี่ยว            เสียแหล้ว

มันก็                       นีรมิตเพี้ยง                           งามเกิ่งสาวสวรรค์              นั้นแหล้ว

                                นมตูมตั้ง                               ดูจ่อจูมงาม

                                ฮองๆใส                                ดั่งคำลียงไว้

                                จุบุหน้า                                  ขาวงามเกี้ยงสะอาด

                                แขนกลมป้อง                       ธนูทองคิ้วก่อง

ก็หาก                     งามลวดพ้น                          เบ้าหล่อนางพง                    เจ้าเอย

อันว่า                      หญิงในโลกา                        บ่อาจเทียบทันได้